29 września 2020
11

Artykuły z tej kategorii

Często jeżdżąc z grupami obcokrajowców po Polsce przejeżdżam przez Gniezno bez zatrzymywania. Wtedy opowiadam im tylko, znaną nam wszystkim od dziecka, legendę o Lechu, Czechu i Rusie, kilka zdań o pierwszym biskupstwie na ziemiach polskich i o katedrze, którą widzimy z daleka przejeżdżając przez miasto …. i to w zasadzie tyle …. a wielka szkoda, bo miejsce jest naprawdę niezwykłe i szalenie ważne dla kształtowania się polskiej państwowości.

Pierwszy gród w Gnieźnie, jeden z grodów centralnych państwa Polan, został wzniesiony na Wzgórzu Lecha w latach 940-941. W czasach Mieszka I został rozbudowany i zmodernizowany i stał się siedzibą władców piastowskich jako główny gród państwa Polan. Dziś mówimy, że Gniezno było pierwszą stolicą Polski. Jednak warto pamiętać o tym, że w tamtym czasie nie było jednego najważniejszego miasta/grodu w państwie, które moglibyśmy nazywać stolicą, tak jak dziś rozumiemy znaczenie słowa „stolica”. Stolica była tam, gdzie aktualnie przebywał władca wraz ze swym dworem.

Nie mniej faktem jest, że to właśnie w Gnieźnie w roku pańskim 966 Mieszko I przyjął chrzest i stał się władcą państwa Polan. Tylko pamiętajmy o tym, że Mieszko I nigdy nie był królem. Często mając w głowie „Poczet królów i książąt polskich” Jana Matejki pamiętamy, że otwiera go właśnie portret Mieszka I i  utożsamiamy go z pierwszym królem Polski. Nic bardziej mylnego. Dopiero jego syn Bolesław Chrobry został koronowany na pierwszego króla Polski właśnie w Katedrze Gnieźnieńskiej w roku pańskim 1025. I choć wkrótce potem, bo już w 1038r. po zniszczeniu miasta przez czeskiego księcia Brzetysława, Kazimierz Odnowiciel przeniósł stolicę do Krakowa, to pod koniec XIII w. koronacje królów ponownie zaczęto organizować w Gnieźnie. Przez blisko 300 lat Katedra w Gnieźnie była miejscem koronacji 5 królów: Bolesława Chrobrego, Mieszka II, Bolesława Śmiałego, Przemysła II i Wacława II.